Farqiga Udhexeeya Guusha iyo Guuldarida!

Waxa ay tahay guushu in cabir sax ah lagu keeno way adagtahay, mana fududa in qormo yar lagu cabiro nuxurka guusha laakiin hadaynu eegno magaca guul waa wax cayiman oo la isla garanayo. Dabeecada aadanaha waxaa kamida in guuldaridu tahay mid aan lajeclayn, hasa ahaatee guul iyo guuldariba waa wax aynu uwada noolnahay ruux walbo oo inaga mid ahna wuu lakulmayaa intuu dunida ku noolyahay. Guushu waa himilo iyo hiigsi aad leedahay oo aad gaarto, mana aha mid ku timaada xagal laaban “xaglo laaban xoolo kuma yimaadaan” ayay tiraahdaa Soomalidu, sidoo kale guushu ma aha mid ku timaada sahal, hami yari, fakar gaabni, samir la’aan  iwm.

 Inaad kala garatid farqiga udhaxeeya guusha iyo guuldarida waxeey kaa caawineysaa, inaad ka adkaatid nafsadaada, in aad suurta gelisid waxyaabo aadan sugaynin shaqsi ahaantaada oo kuula muuqday wax aadan samayn Karin, taasi oo kugu dhalin doonto inaad latimaadid dadaal dheeraad ah si aad u gaartid guulo kale. Guusha iyo guuldarida waa loo wada simanyahay laakiin waxaa lagu kala tagsanyahay  hanka iyo hiigsiga aad leedahay , hummaaga mustaqbaleed ee kuu muuqdo misna qofku ku fakarayo inuu gaaro iyo dadaal huffan.

Hadii aad fashilantid macnaheedu ma’aha inaad aqbashid guuldarida, waa inaad ka qaadaitid cashar kaasoo ku horseedayo in aadan ku laabanin qaladkii kuugu wacnaa inaad guuldaraysato, waa inay ku tusisaa waddo cusub oo loo maro guusha,  isku dhiirigeli inaad waddada guusha cagta saartid, dadaalkeedana la timaadid, isku day inaad aqoonsatid caqabadaha kaa hortaagan guusha una kuurgal xallintooda. Inaad guul gaartid waxeey ku xirantahay hadba inta aad xakameysid naftaada. Nolosha kasoo qaaad sida ciyaar oo kale (game), ruux-baa ka guul keenayo ciyaarta nolosha, ruux-baa guuldareysanaya, waayo ciyaarta aan ciyaarno nolosha natiijadeeda waa guul iyo guuldaro labada mid uun, dhamaadka ciyaarta guuleystayaal iyo guuldareystayaal labadaba waa laheli.

Inaad noqotid ruux halabuur leh, fakar iyo hadaf u saaxiib ah, inaad dadka ka dhaadhicisid fakaradaada, inaad dhaxdooda ku yeelatid xushmad, inaad noqotid ruux lacag leh ku nool nolol qurux badan intoodaba waa qeyb kamida ciyaarta aad nolosha la cayiraareysid, hadii aad u ciyaartid si nidaamsan, aad noqotid ruux asagu nolosha xakameeya, waxaad noqonaysaa ruux ka guul keena, hadiisa adiga noloshu ku hugaamiso halkii ay ku jiido aad uraacdid, waxaad noqonaysaa ruux guuldareysta oo aan sidii larabay aan u ciyaarin.  Waxaa lagaaga baahanyahay inaad nolosha u aragtid tartan oo aad u dagaalantid si aad u guuleysatid tartamada oo idil, nolosha dhaxdeeda guul iyo guuldaro marwaliba way jirtaa wayna jiri doontaa, ruux aan maanta magaciisa xataa qorri aqoonin ayaa berito noqon kara ruux bulshada dhaxdeeda xushmad weyn kuleh, kana mid noqon kara dadka nolosha ka guul keena.

Marmarka qaar waxaa dhici karta  inaad is dhahdid noloshu ma’aha cadaalad, marka waxwalbo udhacaan sidaad la rabtay  maahee sikale tusaale waxaad ku guuldaraysatay inaad guursatid, waxaad ku guuldaraysatay helidda shaqo kuu muhiim ah, waxaad ku guuldaraysatay imtixaan, markaas ayad bilaawdaa inaad nafsadaada kula sheekeysatid,  inta badan  dadka guuleysta aniga ayaa ka mudnaa, sidaan cadaalad ma’aha in marwaliba guuleystaan dadkaan aniguna aan guuldareeysto maxaa ii qoray? Maxaa ayaga guusha u dhaliyay anigana guuldarida? Ayaad is weydiisa, laakiin markaasi waa mar aad noqotay ruux iiman la’ oo ka quustay raxmada iyo naxariista Eebe. Waxwalbo Allaah ayaa awooda asaga ayaa naleh noona qoray waxwalbo oo nolosha nasoo food saara, guusheena iyo guuldarideena asaga ayaa gacanta ku hayo, isku si ayuuna u arkaa adoomihiisa, caqabad kasto oo aad lakulantid ama kaa hortimaadana waa tijaabo uu Rabbi ku tijaabinayo heerka uu gaarsiisanyahay iimaankaada.

Ruuxa caqliga usaaxiibka ah asagoon qaddarta Allaah ka indha saabanaynin ayuu cagta saaraa waddada guusha asagoo kafilanaayo inuu waxwalbo kala kulmi karo, doorka uu ka ciyaari lahaa noloshiisa asaga ayaa gacantiisa ku qorta, dadaal badan ayuu la yimaadaa, waa ruux ka dheregsan waxa aytahay guuldarida, waxuuna marwaliba ku dadaalaa gaarista dhibicda iftiinka ee ku dhaxjirta mugdiga, waa kan yiraahda guuldaridu waxay ku bartaa guusha, waxuu aragti sax ah oo fog ka heeystaa in guuldaridu ay tahay tijaabo ee aysan ahayn gaba-gebo iyo gummaad, guuldaridu ay tahay xili aysan ahayn dhamaadka waddo, guuldaridu ay tahay madal aysan ahayn wax sii nagaanayo.

Guuldaraystuhu waa laba nuuc; mid ku yimaada fakar aanan lahayn fal, siyo mid ku yimaada fal aanan lahayn fakar.